Νάρθηκες βρυγμού ή νάρθηκες νυκτός

– Άρθρο της Οδοντιάτρου της MACOHEALTH, Παναγιώτας Μπίκου

Βρυγμός ονομάζεται η παραλειτουργική έξη κατά την οποία ο ασθενής σφίγγει ή τρίβει τα δόντια του. Είναι κατά βάση μία ακούσια διαδικασία που ασθενής μπορεί να πραγματοποιεί κατά την διάρκεια της ημέρας, αλλά πολύ περισσότερο της νύχτας.

Ο βρυγμός πυροδοτείται κυρίως από στρεσογόνες καταστάσεις, ενώ μία κακή σύγκλειση των δοντιών επιδεινώνει ακόμη περισσότερο την κλινική εικόνα. Ένας μεγάλος αριθμός ψυχοκοινωνικών παραγόντων που αφορούν τον τρόπο ζωής μας φαίνεται να αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης βρυγμού. Άτομα με διαταραχές άγχους ή απλώς αγχώδη και έντονο τρόπο ζωής φαίνεται να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να παρουσιάσουν βρυγμό.

Κλινική συμπτωματολογία:

• Αποτριβές στις επιφάνειες των δοντιών και των προσθετικών αποκαταστάσεων
• Ρωγμές και αυχενικές αποσπάσεις των δοντιών
• Κατάγματα δοντιών
• Εντυπώματα στην πλάγια επιφάνεια της γλώσσας
• Πόνος στο αυτί
• Μούδιασμα κατά το πρωινό ξύπνημα
• Πονοκέφαλος
• Μυικός σπασμός και πιάσιμο
• Οδοντική ευαισθησία
• Κακός ύπνος κατά την διάρκεια της νύχτας

Η αντιμετώπιση του βρυγμού ξεκινάει με την αναγνώριση του προβλήματος. Ο βρυγμός που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ημέρας αντιμετωπίζεται κυρίως με αλλαγή συμπεριφοράς. Ο ασθενής μαθαίνει να αντιλαμβάνεται τη στιγμή που σφίγγει τα δόντια του και τότε συνειδητά σταματάει το βρυγμό και φροντίζει να χαλαρώνει τη γνάθο του και να κρατά τα δόντια στην κανονική τους θέση και όχι σε επαφή μεταξύ τους.

Όσον αφορά τον νυχτερινό βρυγμό, το σημαντικότερο κομμάτι της θεραπείας αφορά στην κατασκευή ενός κατάλληλου εξατομικευμένου νάρθηκα από σκληρό ακρυλικό τον οποίο ο ασθενής φοράει κατά τη διάρκεια της νύχτας.

ΟΙ ΝΑΡΘΗΚΕΣ ΒΡΥΓΜΟΥ

Μετά την κλινική εξέταση και τη διαπίστωση του προβλήματος ο οδοντίατρος παίρνει δύο αποτυπώματα, της άνω και της κάτω γνάθου και κατασκευάζει τον κατάλληλο νάρθηκα ανάλογα με την περίπτωση, τον οποίο, αφού τον προσαρμόσει κατάλληλα στη σύγκλειση των δοντιών του ασθενή, του τον παραδίδει μαζί με τις  κατάλληλες οδηγίες για τη σωστή χρήση του.

Υπάρχουν δύο ειδών νάρθηκες, οι σκληροί και οι μαλακοί. Ο οδοντίατρος επιλέγει τον κατάλληλο νάρθηκα ανάλογα με το συγκλεισιακό πρόβλημα του ασθενή.

Ο νάρθηκας πρέπει να είναι άκαμπτος και σχετικά μεγάλου πάχους. Να δίνει σημεία επαφής σε όλα τα δόντια σε θέση ανάπαυσης των γνάθων. Να προστατεύει σε προολίσθηση και πλαγιολισθήσεις.

Ο ατομικός αυτός νάρθηκας σταθεροποιήσης εφαρμόζει ακριβώς στα δόντια του ασθενούς, συνήθως της άνω γνάθου. Είναι διαφανής και ο ασθενής τον φορά συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας, εκτός εάν η περίπτωση απαιτεί και χρήση του την ημέρα. Πρέπει πάντως να αφαιρείται κατά τη διάρκεια του φαγητού. 

Το βασικότερο στοιχείο που πρέπει να πληροί ένας νάρθηκας βρυγμού είναι να έχει κατασκευαστεί ειδικά για τον συγκεκριμένο ασθενή που θα τον χρησιμοποιήσει και να εφαρμόζει τέλεια στην οδοντοστοιχία του. Οι προκατασκευασμένοι νάρθηκες που κυκλοφορούν στο εμπόριο δεν εξασφαλίζουν σωστή εφαρμογή και υπάρχει ο κίνδυνος να φύγουν από τη θέση τους κατά τη διάρκεια του ύπνου.

ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΟΥ ΝΑΡΘΗΚΑ ΝΥΚΤΟΣ

• Οι ακούσιες κινήσεις της κάτω γνάθου γίνονται πάνω στην επιφάνεια του νάρθηκα, τα δόντια κατά το κλείσιμο του στόματος δεν έρχονται σε επαφή και έτσι προστατεύονται και τα δόντια και οι όποιες προσθετικές εργασίες υπάρχουν στο στόμα.
• Προκαλεί μια ήπια διάταση των μυών της μάσησης βοηθώντας στη χαλάρωσή τους καθώς και στην μείωση έως και την εξάλειψη των πονοκεφάλων.
• Προστατεύονται οι κροταφογναθικές διαρθρώσεις.
• Κατά τη σύγκλειση των δοντιών παρεμποδίζει τις τυχόν παρεμβολές και επιτυγχάνει έτσι ισοκατανομή των δυνάμεων.